Σύνορο 38

Ένα μεγάλο αφιέρωμα στην σχέση ορθοδοξίας και εθνικισμού περιλαμβάνεται στις σελίδες του τεύχου 38 του περιοδικού. Ο Αμ. Αλιβιζάτος ανοίγει το αφιέρωμα με το κείμενό του «Ο πόνος της Ορθοδοξίας» στο οποίο επειχειρεί μια σύντομη αναδρομή στις σχέσει εθνικισμού και εκκλησίας από την εποχή του Μ. Κωνσταντίνου έως σήμερα. Στην ίδια ιστορική διάσταση του προβλήματος αναφέρεται και το δεύτερο δημοσιευμένο δοκίμιο που γράφει ο Ε. Χρυσός και φέρει τον τίτλο «ορθοδοξία και εθνικισμός – μια σύντομος συμβολή εις την ιστορίαν του προβλήματος».

Ο Γ. Θεοτοκάς στο κείμενό του «η εκκλησία και το έθνος» συνεχίζει καταγράφοντας την σχέση εκκλησίας και εθνικισμού κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας αλλά και της περιόδου της μετάβασης από τον 19^ο στον εικοστό αιώνα.

Ο Χρ. Γιανναράς βλέπει στο κείμενό του «η απόφαση DeOecumenismo: και ο εθνικισμός της ορθοδοξίας» τις θεολογικές και ιστορικές διαστάσεις της απόφασης της Β΄ Βατικανής συνόδου η οποία παρά το ότι προυποθέτει την διάκριση της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας από τις υπόλοιπες «σχισματικές» θέτει σε ισχυρές βάσεις το πρόβλημα της καθολικότητας της εκκλησίας αναγνωρίζοντας την καθολικότητα εκτός της ρωμαικής και στις ανατολικές εκκλησίες επι τη βάση της ευχαριστίας η οποία τελείται από επισκόπους των οποίων δεν αμφισβητείται η αποστολική διαδοχή. Στο ενδιαφέρον αυτό κείμενό του ο Γιανναράς καταγράφει και τις αδυναμίες των εκκλησιών μπροστά στο ζητούμενο της κατοχύρωσης της καθολικότητάς τους: όσον αφορά στην δυτική εκκλησία στην εμμονή και τον πειρασμό του παπικού πρωτείου ενώ όσον αφορά στην ορθόδοξη στην πραγματικότητα της μετατροπής της εκκλησίας σε δεκανίκι του εθνισμού.

Σε μετάφραση Καίτης Χιωτέλλη δημοσιεύεται στη συνέχεια το κείμενο του JeanDaniélou«Ο χριστιανικός λαός κατά τον Péguy» στο οποίο εξετάζεται η αποσύνδεση πολιτισμού και εκκλησίας στον μοντέρνο κόσμο. Ο χριστιανικός λαός του Péguy, το απέραντο ανθρώπινο πλήθος, δεν υφίσταται, γιατί η εκκλησία έχασε την σχέση της μ’ αυτό και μετατράπηκε σε εκκλησία μιας φυλής π.χ. των διανοουμένων ή των αστών. Ο Péguy καταγγέλει ως προφήτης αυτήν την ρήξη πολιτισμού και χριστιανισμού τονίζοντας την αναγκαιότητα του ενός για τον άλλο.

Στην σκέψη του μεγάλου Ισπανού φιλοσόφου MigueldeUnamunoεπιχειρεί να διεισδύσει ο Τ. Κ. Παπατσώνης στο κείμενό του με τον τίτλο «Λαοί με βαθειά θαμμένη ψυχή» με αφορμή το δημοσιευόμενο στις επόμενες σελίδες του Συνόρου απόσπασμα από ένα δοκίμιο του Unamunoυπό τον τίτλο το πρακτικό πρόβλημα. Τα 100 χρόνια από την γέννηση του μεγάλου Ισπανού στοχαστή (1964) ο οποίος μέσα από μυστικούς δρόμους αναζήτησε την κάθαρση του χριστιανισμού από τις αλλοιώσεις που τον βασανίζουν τιμώνται με τον τρόπο αυτό από το Σύνορο.

Το ποιητικό αφιέρωμα του τεύχους αυτού αφορά στον Ματθαίο Μουντέ του οποίου δημοσιεύονται έξι ποιήματα και το τεύχος κλείνουν το διήγημα του Τ. Ρωμανού με τον τίτλο «Μια συνηθισμένη ιστορία» και ο ταξιδιωτικός στοχασμός «Ταξείδι στις διακοπές» του Κ. Ιασονίδη.

Ακολουθούν τα μικρά πικοίλου ενδιαφέροντος σημειώματα της μόνιμης στήλης Σχόλια στην επικαιρότητα και οι βιβλιοκρισίες.